Zamanımızın
ruhunu yakıp kül eden sorusu budur.
∘∘∘
Vicdan
bu ateş altında yanar liberal olur…
Başlıktaki soruya evet, demiştir.
Apple
firmasını… yeni i-phone’nu çıkacak diye 7 milyarın üç gün önceden kuyruğa dizildiği
Apple firmasını… küresel dünyanın tüm şirketlerini temsil ediyormuş gibi sunmak
bu ateş altında sayıklamaktır…
∘∘∘
Yıllarca
önceydi ünlü liberal aile… anneli-babalı… yeni düzenin nimetlerini anlatıyordu
tv’de…
Apple,
Çin’deki fabrikasında işçilere –onlar istemeden- 100 Dolar zam yapmıştı…
İşte
buydu, her şeyin özeti…
Şirketler
kazanacak, çalışanlarına istemeden dağıtacaktı…
Bunları
dinlerken dünyanın büyük petrol şirketlerinden birinde çalışıyordum… Apple
kadar olmasa bile kârları dudak uçuklatan bir şirkette…
Ülkemizin
entellektüelleri nasıl bu denli kolay yorumlar yapabiliyordu, bu güvenin
kaynağı neydi?
Hâlâ
anlamış değilim…
Para
dünyayı cennete çevirecekti, sana düşen güzellikleri çıkarıp insanlara
anlatmaktı…
∘∘∘
Oysa
bilgi de, ahlâk da doğruları ve güzellikleri bularak değil yanlışları
belirleyip temizleyerek ilerliyordu…
∘∘∘
Kapitalizm
ahlak ve fayda üstüne kuruldu…
Faydanın
ilkesi ahlâklı olmak, ölçüsü ise paraydı.
Ancak
gerçekten faydalı işlerden para kazanabilmeliydin.
Kapitalizmin babası İskoç
Adam Smith (ö.1790) ahlâk profesörüydü.
∘∘∘
Geldiğimiz
bugünkü yerde; faydanın ilkesi de, ölçüsü de para!
Para
kazandığın her şey faydalı ve güzel ilkeli;
Proje
para getiriyorsa –doğayı ve hayatı yıkıp dökse bile- faydalıdır…
İnsanda
ilkenin kaynağı vicdandır; bu nedenle vicdanın yerini de paranın olması boşuna
değildir.
∘∘∘
Para
kazanmak hep güzellik midir, hep hoşluk mudur?
Hepsinin
adı şirket olsa da, İ-Phone diğerlerine ne kadar benzer?
Kolay
sorular değil bunlar; yazmayı sürdüreceğim…
∘∘∘
