Uzman

Otuzlarında iki adam.

Birisi sakallı uzun saçlı, diğeri alabros traşlı. Gündelik hayatta öne çıkmak istedikleri apaçık. Hısları taşıyor.

Televizyon ekranında allame-i cihan havalarındalar.

Borsa anlatıyorlar. Saçları tepede diken diken, kulaklarına doğru sıfır numaraya vurulmuş olanının önünde bir grafik.

Geçen ayın borsa sonuçları…

  “Bu,” diyor, grafiği gösterirken, “fizik kanunu gibi bir şey, her şey buna

göre…”

∘∘∘

Borsanın teknik analizi diyorlar elindeki şemaya…

Geçmişte oluşmuş fiyat hareketlerinin ilerde de oluşabileceği varsayımını esas alıyor.

Peki varsayım doğru mu, buna bakarak paranızı borsaya yatırın demek dürütçe mi?

Değil!

İlle de borsa derseniz, gözü kapalı para yatırmaktan iyi değil mi?

O da Değil!

Çünkü dün olanların bugünü belirlemesinde bir kesinlik yok.

Ucu maceraya açık.

∘∘∘

Kurban bayramında kesilmek üzere haftalarca bahçede iyi beslenen “kuzu”nun gelecek beklentisi ne denli gerçekçidir? Sorsanız kimbilir hangi parlak ufuklardan söz eder. Üç gün sonra kesileceğinden habersizdir.

Teknik analizi inceleyen yatırımcının durumu kurbanlık  kuzudan farklı değil. İkisi düşünceleri de aynı mantık fabrikasından çıkma:

Tümevarım (endüksiyon), gözlemden kesin sonuca kestirme… Ucuz yol…

18. yüzyılda ünlü İskoç düşünür David Hume (ö: 1776) 1772 yılında yazdı inanmayın diye tümevarım mantığına…

Daha sonra Alman Kant (ö: 1804) bu savlar için “beni dogmatik uykumdan uyandırdı” diyecekti…

∘∘∘

Uzman rol yapmıyor, söylediklerine inanıyor. Dersine iyi çalıştı. Okulda iyi öğrenciydi.

Tamam. Ancak…  

-       Sıradan istatistiki bilgiyi kesin havasında (fizik kanunu?) satmasına ne diyeceğiz?

-       Pazarda kâr peşindeyiz, felsefe yapmıyoruz!

-       Ona diplomayı veren okul?

-       Okul programını bilir…

-       Televizyona çıkaran?

-       Onlar ekranda sorumluluk almadığını ilan eder sıyrılır.

-       Herkes kendini kurtarıyor, kabak dinleyicinin başında patlıyor!

-       Böyle… Vatandaş uyanık olacak…

-       Uzman da sağlamda, yurttaşın parasıyla kumar oynuyor… Komisyonunu alıyor.

-       Doğru, ancak ben aynı şeyi başka türlü söylerdim…

-       Ondan eminim, ama yurttaşın uyanık olması sizin söyleminizi sökebilmesi demek değil mi?

Başını önüne eğdi, için için güldü.  

∘∘∘