28 Kasım 2019 Perşembe

İnsan Aklıyla Hata Yapan Hayvandır








İki büyük öbekte toplayabiliriz insanı.
Bir, aklını kullanarak adım atmaya çalışanlar…
İki, -mantık aramadan- gönülden bağlanarak yol bulmaya çalışanlar…
∘∘∘

İşi sayıya dökersek sanırım günümüzde bile ikinci grup epey ağır basıyordur.
∘∘∘

Hangi grup daha çok hata yapar?
Tartışma götürür.
Okumuş yazmış insana, “bağlanarak yaşayanların” tökezleme olasılığı daha yüksekmiş gibi gelir.
Bu belki doğrudur; ancak aklına güvenenlerin az yanıldığı -asla ve kata- sanılmamalıdır.
∘∘∘

Gözlemlerin en kolayına bakın, dünya hâlâ savaşla, hileyle, komployla, kanla, gözyaşıyla yönetiliyor.
Ve bunu hem “aklıyla yol bulanlar” hem “bağlanarak yürüyenler” destekliyor.
Bir de buna karşı duran, savunma dışında kan istemeyen grup var ki;
İnsan türünün tek umut ışığı bunlar…
Asıl ayrımlaşma burada yaşanıyor, mantık arayanlar bu grup içinde büyük çoğunluk.
∘∘∘

Konumuzdan fazla uzaklaşmayalım.
Mantıkçılar arasında nereden geldiğini anlamaya çalıştığım bir inanç var: aklını kullanırsan doğru yolu bulursun!
Bu hem doğru, hem de öylesine büyük bir yanlış ki peşinden gidenleri yıkıma sürükleyebiliyor.
∘∘∘

Neden yanılıyor insan?
Bilimin ışığından gözleri kamaşıyor da ondan, gözünün önündeki çukura yuvarlanıyor.
∘∘∘

Akıl temel bilimlerde şaşmaz bir pusula…
Buna kanıyor insan…
İyi kötü bir “mantık” kullandığın her yerde böyle olacağını sanıyor…
Oysa sosyal bilimlerde ve de gündelik hayatta, yani “işte ve aşkta”, dostluklarda, insan ilişkilerinde, geleceği kestirmede, insan davranışlarını öngörmede temel bilimlerdeki kesinliğin kıymığı yok.
O halde neden gündelik hayatta hâlâ kullanıp duruyoruz aklımızı?
Çünkü elimizde mantığımızdan başka alet yok, aklımız ne kadar önümüzü aydınlatıyorsa ona bel bağlıyoruz.
Aslına bakarsanız gündelik hayatta aklımızı kullanmanın bir tek yolu var: her şeyden kuşkulanmak.
Sağlamcı mı diyecekler, desinler…
∘∘∘

Geçmişinize bakın, bugün durduğunuz yere çoklukla tesadüflerin kanatlarında uçarak geldiğinizi görürsünüz.
Gündelik hayatta risk yönetiminin palavra olduğunu gösterir bu!
∘∘∘

Unutmayın gündelik hayattasınız ve hata uçurumunun üstünde gerili ipte oynayan cambazsınız...
∘∘∘




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder